• Iran stawia na energię słoneczną
• Zaćmienie słońca zmieniło śpiew ptaków
• Wielka rafa koralowa w Zatoce Neapolitańskiej

---

Stany Zjednoczone i Katar ostrzegają Unię Europejską. Grożą konsekwencjami za nowe przepisy klimatyczne i praw człowieka. Jak pisze Financial Times, ministrowie energetyki obu krajów wysłali list do przywódców UE. Dyrektywę o należytej staranności nazwali "egzystencjalnym zagrożeniem" dla europejskiej gospodarki. 

Europa uniezależniła się Rosji po ataku na Ukrainę ale wpadła w ręce USA i Kataru. Teraz te dwa kraje chcą wymusić na Europie wygodne dla siebie ustępstwa. Unijnej przepisy mogą uderzyć w dostawy skroplonego gazu ziemnego – kluczowego dla Europy. Dzisiaj Europa kupuje 16 procent gazu z USA i 4 procent z Kataru. Ale niedawno unijni ministrowie energetyki zgodzili się wycofać się z pozostałych 19 procent dostaw z Rosji do końca 2027 roku, a to uzależnia nas jeszcze bardziej od innych. 

To nowe prawo europejskie, które nie podoba się w USA i Katarze pozwoli państwom członkowskim karać firmy grzywną do 5 procent globalnych obrotów, jeśli ich łańcuchy dostaw szkodzą środowisku lub prawom człowieka. Sekretarz energii USA grzmi, że unijne przepisy klimatyczne mogą zerwać relacje handlowe między USA a Brukselą. Minister energii Kataru mówi, że nie będzie w stanie prowadzić interesów w Europie. I już niemiecki kanclerz i prezydent Francji sugerują luzowanie prawa.

---

Niezależnie od tego Bruksela robi rewizję swoje zielonej polityki. Boi się, że poprawi klimat, ale zaszkodzi gospodarce. Szykują się zmiany w przepisach o wycinaniu lasów zmiana systemu opłat za emisję dwutlenku węgla dla domów i samochodów oraz złagodzenie zakazu silników spalinowych od 2035 roku.

Prezydent Francji i kanclerz Niemiec (największe gospodarki Unii) otwarcie krytykują części Zielonego Ładu. Wzywają do bardziej "pragmatycznego" podejścia i "neutralności technologicznej".

Kraje skandynawskie, Holandia i Irlandia bronią ambicji klimatycznych, podczas gdy Polska i Czechy naciskają na złagodzenie przepisów. Szef Zielonych w Parlamencie Europejskim, ostrzega, że szczyt może być "najcięższym atakiem na Zielony Ład" od jego wprowadzenia w 2019 roku. Prezes Europejskiego Banku Centralnego ostro skrytykowała "zaprzeczanie kryzysowi klimatycznemu” i wezwała do odważnych decyzji. 

---

Iran stawia na energię słoneczną, żeby opanować kryzys z prądem. Obecna infrastruktura się wali, bo przez lata z powodu amerykańskich sankcji nie było inwestycji. Teheran liczy, że większa moc słoneczna pomoże rozwiązać kryzys energetyczny.

Było w Iranie sporo blackoutów, czyli dawkowania prądu. Mimo, że ten kraj ma jedne z największych rezerw ropy i gazu na świecie. Rozwój energii odnawialnej to strategiczna konieczność - mówią w Teheranie. Eksperci są sceptyczni, czy pogrążona w kryzysie gospodarka irańska da radę z taką zmianą. 

Prezydent Iranu chce pracować z prywatnymi firmami. Mówi, że "Wszystkie kontrakty na budowę elektrowni słonecznych można zrealizować w ciągu roku. Trzeba zapewnić, że żadna fabryka nie pozostanie bez prądu następnego lata". Przerwy w dostawach energii spowodowały już miliardy dolarów strat w przemyśle.

---

Kiedy w zeszłym roku całkowite zaćmienie słońca przecięło Amerykę Północną od Meksyku przez Teksas do Kanady, naukowcy obserwowali nietypową reakcję ptaków. Reuters pisze, że w czasie czterominutowej fazy, kiedy księżyc zakrył słońce, większość z 52 gatunków ptaków zmieniła swoje brzmienie. Zespół z Indiana University nagrał i zbadał 100 tysięcy odgłosów ptaków, używając narzędzi uczenia maszynowego do rozpoznania poszczególnych gatunków.

Światło to jedna z najpotężniejszych sił, która wpływa na zachowanie ptaków, a nawet czterominutowa 'noc' wystarczyła, żeby wiele gatunków zachowało się, jakby znów był poranek mówi szefowa projektu. Gdy światło wróciło po całkowitej fazie, niektóre gatunki wydały swój charakterystyczny "chór poranny", jakby witały nowy dzień. 

Najbardziej dotknięte były ptaki, które naturalnie śpiewają intensywnie o świcie. Rudziki amerykańskie, znane ze śpiewu bardzo wcześnie rano, zwiększyły wokalizacje sześciokrotnie w porównaniu do zwykłego popołudnia. Niektóre gatunki jednak w ogóle nie zareagowały – puszczyki kreskowane zwiększyły wokalizacje dopiero gdy poziom światła przypominał zmierzch.

---

Duża biała rafa koralowa odkryta w Zatoce Neapolitańskiej. Jest na głębokości ponad 500 metrów. Rafa została znaleziona przez zdalnie sterowany okręt podwodny w Kanionie Dohrna, głębokiej dolinie morskiej tuż przy wybrzeżu Neapolu. 

Struktury są tworzone przez głębinowe twarde korale, zwykle nazywane "białymi koralami" ze względu na brak koloru. Rafy ksą ogromnie ważne dla naukowców badających morza, bo należą do najbogatszych ekosystemów morskich. Są kluczowe w utrzymaniu życia morskiego. No ale są zagrożone. 

To rzadkie znalezisko w Morzu Śródziemnym. Pomoże naukowcom lepiej zrozumieć ekologiczną rolę takich głębinowych korali, sczególnie, kiedy szukamy sposobu na ich ratowanie w innych regionach świata.

---