Jarosław Kuźniar in Brief Dec. 4, 2025

Ukraina w demograficznym kryzysie

  • Szwajcaria złagodzi embargo na broń 
  • Cyklon na Sri Lance: setki zabitych 
  • Argentyna odkrywa pistacje

---

Wysłannicy USA — Steve Witkoff i Jared Kushner — z wizytą na Kremlu. Po kilku godzinach rozmów wyjechali z Moskwy bez konkretnego przełomu, ale Trump ocenił rozmowy jako „rozsądnie dobre". Putin, przyjął niektóre propozycje amerykańskie i wyraził gotowość do dalszych negocjacji. Bez szczegółów. 

Trump powiedział dziennikarzom w Białym Domu, że Putin chciałby zawrzeć umowę. Jednak gdy go zapytano, co wynika z tego spotkania, stwierdził: „Nie mogę wam powiedzieć, bo trzeba obojga do tanga". Dodał jednocześnie, że z Ukrainą ma „coś całkiem dobrze opracowane". Witkoff i Kushner zaraz po rozmowach w Moskwie będą rozmawiać z ukraińskimi urzędnikami w Miami.

Prezydent Zełenski zapowiedział, że jego zespół przygotowuje się do rozmów w Stanach Zjednoczonych i dialog z Rosją będzie kontynuowany. Ale zaznaczył, że pokój możliwy jest tylko wtedy, gdy brane są pod uwagę interesy Ukrainy.

---

Ukraina stoi przed katastrofą demograficzną. Populacja kraju spadła z 42 milionów przed wojną do 36 milionów. Według Instytutu Demografii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy liczba ta spadnie do 25 milionów do 2051 roku. Ukraina ma najwyższy wskaźnik śmiertelności i najniższy wskaźnik urodzeń na świecie — na jedno urodzenie przypadają około trzy zgony.

Oczekiwana długość życia mężczyzn spadła z 65 lat przed wojną do 57 lat w 2024 roku. Dla kobiet spadła z 74 do 70 lat. Rząd ukraiński szacuje, że w ciągu następnej dekady kraj będzie potrzebował 4,5 miliona pracowników — według Reuter'a potrzeba będzie milionów ludzi do odbudowy gospodarki i obrony po wojnie.

---

Parlament Szwajcarii złagodził restrykcje w eksporcie broni. Branża zbrojeniowa i politycy chcieli zmian, bo ich firmy traciły kontrakty z zagranicy na wcześniejszych ograniczeniach. 

Według nowych zasad szwajcarskie firmy będą mogły eksportować broń do 25 krajów zachodnich. Reguły wymagające zgody na ponowny eksport szwajcarskiej broni będą złagodzone. Jednak bezpośredni eksport broni do Ukrainy pozostanie zabroniony. Zmiana legislacyjna dotyczy głównie krajów sojuszniczych i wzmacnia pozycję szwajcarskiego przemysłu obronnego na rynkach światowych.

Szwajcaria tradycyjnie utrzymuje neutralność, a obecne prawo zakazuje eksportu broni do krajów zaangażowanych w konflikty wewnętrzne lub międzynarodowe, bądź tych poważnie łamiących prawa człowieka. 

---

Cyklon Ditwah uderzył w Sri Lankę z ogromną siłą. Według rządowych danych zginęło prawie 500 osób zostało zabitych, a 350 zaginęło. Żywioł przyniósł intensywne wiatry i najgorsze powodzie od dziesięciu lat — dotknął ponad miliona ludzi. 

Mieszkańcy wiosek w centralnej Sri Lance, położonej wśród plantacji herbaty, boją się wracać do domów. Pęknięcia w ziemi i porysowane ściany sprawiają, że ludzie czują się niespokojnie. Rząd zbiera dane, żeby zapewnić „długoterminowe rozwiązania" dla osób, które żyją na terenach wysokiego ryzyka.

Wielu mieszkańców, głównie pracowników zbierających herbatę i uprawiających warzywa, pozostaje w centrach pomocy. Codziennie dojeżdżają do swoich domów i pól, aby ratować zniszczone rośliny i zwierzęta, a wieczorem wracają do schronisk. 

---

Argentyna odrywa pistacje. Powierzchnia upraw urosła w ostatnich latach pięciokrotnie - do 25 tysięcy hektarów. Producentami pistacji są głównie Stany Zjednoczone, Iran i Turcja, ale Argentyna jest jedynym znaczącym producentem na kontynencie południowoamerykańskim i ma potencjał, żeby stać się ważnym eksporterem.

Boom zaczął się od popularności pistacjowych czekolad z Dubaju. Według Sieci Krajowej do Badania Drzew Pistacji w Argentynie, drzewa wymagają siedmiu lat od posadzenia do znaczącej produkcji.

Argentyna może stać się wielkim producentem. Ma ziemię, wodę i warunki klimatyczne. Producenci eksportują od jednej trzeciej do połowy upraw — głównie do Włoch, Rosji i Australii.

---